About the World Theatre Day

World Theatre Day was initiated in 1961 by the International Theatre Institute ITI. It is celebrated annually on the 27th March by ITI Centres and the international theatre community. Various national and international theatre events are organized to mark this occasion. One of the most important of these is the circulation of the World Theatre Day Message through which at the invitation of ITI, a figure of world stature shares his or her reflections on the theme of Theatre and a Culture of Peace. The first World Theatre Day Message was written by Jean Cocteau in 1962.

Ever since, each year on the 27th March (date of the opening of the 1962 "Theatre of Nations" season in Paris), World Theatre Day has been celebrated in many and varied ways by ITI Centres - of which there are now more than 90 throughout the world. Moreover theatres, theatre professionals, theatre lovers, theatre universities, academies and schools celebrate it as well.

Each year an outstanding figure in theatre or a person outstanding in heart and spirit from another field is invited to share his or her reflections on theatre and international harmony. What is known as the International Message is translated into more than 50 languages, read for tens of thousands of spectators before performances in theatres throughout the world, and printed in hundreds of daily newspapers. Colleagues in the audio-visual field lend a fraternal hand, with more than a hundred radio and television stations transmitting the Message to listeners in all corners of the five continents.

World Theatre Day 2024 Celebration

The International Theatre Institute (ITI) is delighted to announce the World Theatre Day 2024 Celebration, set to take place from 27 to 29 March 2024 in Langfang, China. Since its inception on 27 March 1962, World Theatre Day has stood as the flagship event of ITI, uniting theatre enthusiasts worldwide in celebration of the intrinsic value of the theatrical art. This year, ITI is privileged to have Jon Fosse, the Norwegian playwright and novelist, and last year´s Nobel Prize Laureate in Literature, crafting the Message for World Theatre Day 2024.

The event is jointly organized by the International Theatre Institute (ITI) and the Chinese Theatre Association (CTA), hosted by the “Langfang Silk Road International Arts Center”, with the support of the Langfang Municipality. The Celebration will include a Conference, a Gala Night, workshops, and more, attracting participation from local and international theatre professionals and public.

World Theatre Day Message 2024 by Jon FOSSE 

                 Art Is Peace Every person is unique and yet also like every other person. Our visible, external appearance is different from everyone else’s, of course, that is all well and good, but there is also something inside each and every one of us which belongs to that person alone—which is that person alone. We might call this their spirit, or their soul. Or else we can decide not to label it at all in words, just leave it alone. But while we are all unlike one another, we’re alike too. People from every part of the world are fundamentally similar, no matter what language we speak, what skin color we have, what hair color we have. This may be something of a paradox: that we are completely alike and utterly dissimilar at the same time. Maybe a person is intrinsically paradoxical, in our bridging of body and soul—we encompass both the most earthbound, tangible existence and something that transcends these material, earthbound limits. Art, good art, manages in its wonderful way to combine the utterly unique with the universal. It lets us understand what is different—what is foreign, you might say—as being universal. By doing so, art breaks through the boundaries between languages, geographical regions, countries. It brings together not just everyone’s individual qualities but also, in another sense, the individual characteristics of every group of people, for example of every nation. Art does this not by levelling differences and making everything the same, but, on the contrary, by showing us what is different from us, what is alien or foreign. All good art contains precisely that: something alien, something we cannot completely understand and yet at the same time do understand, in a way. It contains a mystery, so to speak. Something that fascinates us and thus pushes us beyond our limits and in so doing creates the transcendence that all art must both contain in itself and lead us to. I know of no better way to bring opposites together. This is the exact reverse approach from that of the violent conflicts we see all too often in the world, which indulge the destructive temptation to annihilate anything foreign, anything unique and different, often by using the 2 of 2 pages most inhuman inventions technology has put at our disposal. There is terrorism in the world. There is war. For people have an animalistic side, too, driven by the instinct to experience the other, the foreign, as a threat to one’s own existence rather than as a fascinating mystery. This is how uniqueness—the differences we all can see—disappear, leaving behind a collective sameness where anything different is a threat that needs to be eradicated. What is seen from without as a difference, for example in religion or political ideology, becomes something that needs to be defeated and destroyed. War is the battle against what lies deep inside all of us: something unique. And it is also a battle against art, against what lies deep inside all art. I have been speaking here about art in general, not about theater or playwriting in particular, but that is because, as I’ve said, all good art, deep down, revolves around the same thing: taking the utterly unique, the utterly specific, and making it universal. Uniting the particular with the universal by means of expressing it artistically: not eliminating its specificity but emphasizing this specificity, letting what is foreign and unfamiliar shine clearly through. War and art are opposites, just as war and peace are opposites—it’s as simple as that. Art is peace. 

                                                                        ਵਿਸ਼ਵ ਰੰਗਮੰਚ ਦਿਵਸ 2024 ਦਾ ਸੁਨੇਹਾ

                                                                                                                                                   ਲੇਖਕ: ਜੌਨ ਫੋਸੇ

                                                                                        ਕਲਾ ਸ਼ਾਂਤੀ ਹੈ

              ਇਸ ਜਹਾਨ ਵਿੱਚ ਹਰੇਕ ਵਿਅਕਤੀ ਵਿਲੱਖਣ ਤੇ ਨਿਵੇਕਲਾ ਹੋਣ ਦੇ ਬਾਵਜੂਦ ਦੂਜਿਆਂ ਨੂੰ ਪਿਆਰ ਕਰਦਾ ਹੈ। ਇਹ ਠੀਕ ਹੈ ਕਿ ਪ੍ਰਕਿਰਤੀ ਦੇ ਨਿਯਮ ਕਰਕੇ ਸਾਡੀ ਬਾਹਰੀ ਦਿੱਖ ਦੂਜਿਆਂ ਨਾਲੋਂ ਵੱਖਰੀ ਹੈ। ਸਾਡੇ ਹਰੇਕ ਜਣੇ ਦੇ ਅੰਦਰ ਕੁਝ ਅਜਿਹਾ ਹੈ ਜਿਹੜਾ ਕੇਵਲ ਸਾਡੇ ਨਿੱਜ ਤੱਕ ਸੀਮਿਤ ਹੁੰਦਾ ਹੈ ਜਿਸ ਨੂੰ ਅਸੀਂ ਆਤਮਾ ਜਾਂ ਰੂਹ ਕਹਿੰਦੇ ਹਾਂ। ਤੁਸੀਂ ਇਸ ਉੱਤੇ ਕਿਸੇ ਵੀ ਨਾਂ ਦਾ ਲੇਬਲ ਨਾ ਲਾ ਕੇ ਸ਼ਬਦਾਂ ਦੀ ਵਲਗਣ ਤੋਂ ਮੁਕਤ ਵੀ ਰੱਖ ਸਕਦੇ ਹੋ। ਭਾਸ਼ਾ, ਚਮੜੀ ਜਾਂ ਵਾਲਾਂ ਦੇ ਰੰਗ ਦੇ ਵਖਰੇਵੇਂ ਦੇ ਬਾਵਜੂਦ ਵਿਸ਼ਵ ਦੇ ਹਰ ਕੋਨੇ ਵਿੱਚ ਵੱਸਦੇ ਲੋਕ ਬੁਨਿਆਦੀ ਤੌਰ ‘ਤੇ ਇੱਕੋ ਜਿਹੇ ਹੀ ਹਨ। ਇਹ ਵੀ ਕੈਸੀ ਵਿਡੰਬਨਾ ਹੈ ਕਿ ਜਿਥੇ ਅਸੀਂ ਇੱਕੋ ਵੇਲੇ ਪੂਰਨ ਤੌਰ ‘ਤੇ ਇੱਕ ਸਮਾਨ ਹਾਂ ਉਥੇ ਇੱਕ ਦੂਜੇ ਤੋਂ ਬਿਲਕੁਲ ਵੱਖਰੇ ਵੀ ਹਾਂ। ਪਰ ਇਹ ਵੀ ਇੱਕ ਅਟੱਲ ਸਚਾਈ ਹੈ ਕਿ ਵਖਰੇਵਿਆਂ ਦੇ ਬਾਵਜੂਦ ਸਾਡੇ ਸਭਨਾਂ ਵਿੱਚ ਬਹੁਤ ਕੁਝ ਸਾਂਝਾ ਹੈ। ਸਰੀਰ ਅਤੇ ਆਤਮਾ ਦੇ ਤਾਲਮੇਲ ਦੇ ਮਾਮਲੇ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਵਿਅਕਤੀ ਧੁਰ ਅੰਦਰੋਂ ਵਿਰੋਧਾਭਾਸੀ ਹੋ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਅਸੀਂ ਆਪਣੀ ਸਮਝ ਦੇ ਘੇਰੇ ਵਿੱਚ ਧਰਤੀ ਉਪਰਲੇ ਸਥੂਲ ਸਰੂਪਾਂ ਦੇ ਨਾਲ ਨਾਲ ਧਰਤੀ ਦੀ ਸੀਮਾ ਤੋਂ ਪਾਰ ਅਸਥੂਲ ਰੂਪਾਂ ਦੇ ਰਹੱਸ ਨੂੰ ਵੀ ਰੱਖਦੇ ਹਾਂ।

ਚੰਗੀ ਕਲਾ ਦੁਨੀਆਂ ਭਰ ਦੇ ਵੱਖਰੇ ਵੱਖਰੇ ਵਰਤਾਰਿਆਂ ਨੂੰ ਇੱਕ ਸੂਤਰ ਵਿੱਚ ਪਰੋ ਕੇ ਵਿਸ਼ਵਵਿਆਪੀ ਬਣਾਉਂਦੀ ਹੈ। ਕਲਾ ਦੁਆਰਾ ਵਿਸ਼ਵ ਦੀਆਂ ਵੱਖ ਵੱਖ ਸਭਿਆਤਾਵਾਂ ਵਿਚਲੇ ਅੰਤਰ ਨੂੰ ਸਮਝਣ ਦੇ ਨਾਲ ਨਾਲ ਵਿਸ਼ਵ ਭਰ ਦੀਆਂ ਭਾਸ਼ਾਵਾਂ, ਤੇ ਭੂਗੋਲਿਕ ਸੀਮਾਵਾਂ ਤੱਕ ਨੂੰ ਤੋੜਿਆ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ।  ਕਲਾ ਵਿਅਕਤੀਗਤ ਗੁਣਾਂ ਅਤੇ ਕੌਮਾਂ ਵਿੱਚਲੇ ਹਰੇਕ ਗੁੱਟ ਦੇ ਲੋਕਾਂ ਦੀਆਂ ਵਿਸੇਸ਼ਤਾਵਾਂ ਨੂੰ ਪ੍ਰਗਟ ਕਰਨ ਲਈ ਇੱਕ ਪਲੇਟਫਾਰਮ ਪ੍ਰਦਾਨ ਕਰਦੀ ਹੈ। ਕਲਾ ਉਹਨਾਂ ਵਿਚਲੇ ਫ਼ਰਕ ਨੂੰ ਮਿਟਾ ਕੇ ਇੱਕ ਸਮਾਨ ਹੀ ਨਹੀਂ ਕਰਦੀ ਸਗੋਂ ਇਸ ਦੇ ਉਲਟ ਸਾਨੂੰ ਦੱਸਦੀ ਹੈ ਕਿ ਸਾਡੇ ਵਿੱਚ ਕੀ ਅੰਤਰ ਹੈ ਅਤੇ ਕੀ ਕੁਝ Eਪਰਾ ਜਾਂ ਪਰਾਇਆ ਹੈ। ਅਸਲ ਵਿੱਚ ਜਿਹੜਾ ਸਾਡੇ ਲਈ Eਪਰਾ ਤੇ ਸਮਝ ਤੋਂ ਬਾਹਰਾ ਹੋਵੇ ਉਸ ਨੂੰ ਅਸੀਂ ਇੱਕ ਉਤਮ ਕਲਾ ਦੀ ਪੇਸ਼ਕਾਰੀ ਰਾਹੀਂ ਸਮਝ ਸਕਦੇ ਹਾਂ। ਹਨ। ਕਲਾ  ਰਾਹੀਂ ਹੀ ਸਾਡੀ ਸੋਚ ਉਡਾਰੀ ਦੀਆਂ ਸੀਮਾਵਾਂ ਤੋਂ ਪਾਰਲੀ ਦੁਨੀਆਂ ਦੇ ਗੁੱਝੇ ਭੇਤ ਉਜਾਗਰ ਹੁੰਦੇ ਹਨ। ਮੈਂ ਨਹੀਂ ਜਾਣਦਾ ਕਿ ਦੋ ਵਿਰੋਧੀਆਂ ਨੂੰ ਇੱਕੋ ਮੰਚ ‘ਤੇ ਇਕੱਠੇ ਕਰਨ ਦਾ ਕਲਾ ਤੋਂ ਵਧੀਆ ਹੋਰ ਕੋਈ ਮਾਧਿਅਮ ਹੋਵੇ। ਅਸਲ ਵਿੱਚ ਇਹ ਵਿਸ਼ਵ ਭਰ ਵਿੱਚ ਨਿੱਤ ਹੁੰਦੀਆਂ ਜੰਗਾਂ ਤੋਂ ਬਿਲਕੁੱਲ ਉਲਟ ਪਹੁੰਚ ਹੈ ਜਿਨਾਂ ਰਾਹੀਂ ਕਿਸੇ ਵੀ ਵਿਦੇਸ਼ੀ, ਵਿਲੱਖਣ, ਤੇ ਵੱਖਰੀ ਚੀਜ਼ ਨੂੰ ਤਬਾਹ ਕਰਨ ਲਈ ਵਿਨਾਸ਼ਕਾਰੀ ਤਰੀਕੇ ਵਰਤੇ ਜਾਂਦੇ ਹਨ। ਮਨੁੱਖ ਨੇ ਗੈਰ-ਮਾਨਵੀ ਖੋਜਾਂ ਰਾਹੀਂ ਕਿਸੇ ਵੀ ਨਿਵੇਕਲੀ ਤੇ ਅਲੱਗ ਚੀਜ਼ ਨੂੰ ਤਬਾਹ ਕਰਨ ਲਈ ਬਹੁਤ ਸਾਰੀਆਂ ਤਕਨੀਕਾਂ ਈਜ਼ਾਦ ਕੀਤੀਆਂ ਹਨ। ਮੌਜੂਦਾ ਸਮੇਂ ਵਿਸ਼ਵ ਭਰ ਵਿੱਚ ਅੱਤਵਾਦ ਤੇ ਜੰਗਾਂ ਦਾ ਦੌਰ ਚੱਲ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਮਨੁੱਖੀ ਸੁਭਾਅ ਦਾ ਇੱਕ ਪੱਖ ਪਸ਼ੂਬ੍ਰਿਤੀ ਵੀ ਹੈ ਜਿਸ ਰਾਹੀਂ ਉਹ ਹਰ ਉਸ ਵਿਦੇਸ਼ੀ ਜਾਂ ਸ਼ਕਤੀ ਨੂੰ ਤਬਾਹ ਕਰਦਾ ਹੈ ਜਿਸ ਤੋਂ ਉਹ ਆਪਣੀ ਹੋਂਦ ਨੂੰ ਖ਼ਤਰਾ ਮਹਿਸੂਸ ਕਰਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਤਰਾਂ ਦੇ ਕਲਾਤਮਕ ਵਰਤਾਰੇ ਵਿੱਚ ਸਮੂਹਿਕ ਸਮਾਨਤਾ ਨੂੰ ਪਿੱਛੇ ਛੱਡਦੇ ਹੋਏ ਉਹ ਵਿਲੱਖਣ ਤੇ ਦੂਜਿਆਂ ਨਾਲੋਂ ਅੱਡਰੀਆਂ ਨਜ਼ਰ ਆਉਣ ਵਾਲੀਆਂ ਸ਼ੈਆਂ ਆਲੋਪ ਹੋ ਜਾਦੀਆਂ ਹਨ। ਜਿਸ ਵਿਲੱਖਣਤਾ ਤੋਂ ਖ਼ਤਰਾ ਹੋਵੇ ਉਸ ਨੂੰ ਮਿਟਾਉਣ ਦੀ ਜਰੂਰਤ ਹੁੰਦੀ ਹੈ। ਪਰ ਧਾਰਮਿਕ ਤੇ ਰਾਜਨੀਤਕ ਵਿਚਾਰਧਾਰਾ ਵਿੱਚੋਂ ਉਪਜੇ ਵਿਚਾਰਾਂ ਨੂੰ ਇਕੋ ਥਾਂ ਖਲੋ ਕੇ ਨਹੀਂ ਵੇਖਿਆ ਜਾ ਸਕਦਾ। ਯੁੱਧ ਸਾਡੇ ਸਭਨਾਂ ਦੇ ਅੰਦਰ ਡੂੰਘੀ ਬੈਠੀ ਵਖਰੇਵੇਂ ਦੀ ਗੱਲ ਦੇ ਵਿਰੁੱਧ ਲੜਾਈ ਹੈ ਅਤੇ ਇਹ ਲੜਾਈ ਉਸ ਕਲਾ ਦੇ ਖਿ਼ਲਾਫ਼ ਵੀ ਹੈ ਜੋ ਕਲਾ ਦੇ ਧੁਰ ਅੰਦਰ ਡੂੰਘੀ ਬੈਠੀ ਹੈ। ਇਥੇ ਮੈਂ ਰੰਗਮੰਚ ਤੇ ਨਾਟ-ਸਾਸ਼ਤਰ ਦੇ ਨਾਲ ਨਾਲ ਕਲਾ ਦੀ ਹਰ ਵਿਧਾ ਦੇ ਬਾਰੇ ਵਿੱਚ ਗੱਲ ਕਰ ਰਿਹਾ ਹਾਂ। ਅਸਲ ਵਿੱਚ ਸਾਰੀਆਂ ਚੰਗੀਆਂ ਕਲਾਵਾਂ ਦਾ ਮੁੱਖ ਮੰਤਵ ਬਿਲਕੁੱਲ ਵਿਲੱਖਣ ਤੇ ਵਿਸੇਸ਼ ਵਰਤਾਰਿਆਂ ਅਤੇ ਚੀਜ਼ਾਂ ਨੂੰ ਕਲਾਤਮਕ ਤੌਰ ਤੇ ਪ੍ਰਗਟ ਕਰਕੇ ਵਿਸ਼ਵਵਿਆਪੀ ਬਨਾਉਣਾ ਹੁੰਦਾ ਹੈ। ਇਥੇ ਕਲਾ ਦਾ ਮਕਸਦ ਇਹਨਾਂ ਦੀ ਵਿਸੇਸ਼ਤਾ ਨੂੰ ਖ਼ਤਮ ਕਰਨਾ ਹਰਗਿਜ਼ ਨਹੀਂ ਹੁੰਦਾ ਬਲਕਿ ਇਹਨਾਂ ਦੀ ਮਹੱਤਤਾ‘ਤੇ ਜ਼ੋਰ ਦੇ ਕੇ ਅਣਜਾਣ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਇਸ ਤੋਂ ਜਾਣੂ ਕਰਾਉਣਾ ਹੁੰਦਾ ਹੈ। ਇਹ ਸਿੱਧੀ ਜਿਹੀ ਗੱਲ ਹੈ ਕਿ ਯੁੱਧ ਅਤੇ ਕਲਾ ਆਪੋ ਵਿੱਚ ਉਸੇ ਤਰਾਂ ਵਿਰੋਧੀ ਹਨ ਜਿਸ ਤਰਾਂ ਯੁੱਧ ਅਤੇ ਸ਼ਾਂਤੀ। 

                                                      ਕਲਾ ਹੀ ਸ਼ਾਂਤੀ ਹੈ।

                                                                                    ਅੰਗਰੇਜ਼ੀ ਤੋਂ ਪੰਜਾਬੀ ਅਨੁਵਾਦ: ਹੀਰਾ ਰੰਧਾਵਾ, ‘ਹੈਟਸ-ਅੱਪ’ ਟੋਰਾਂਟੋ।